Με μεγάλη θλίψη αποχαιρετούμε δύο μεγάλους καλλιτέχνες, τον Παύλο και τον Βαγγέλη Δημητρέα.
Ο Παύλος (Παύλος Διονυσόπουλος) έφυγε από την ζωή σε ηλικία 89 ετών την Κυριακή 16 Ιουνίου στα Φιλιατρά Μεσσηνίας, όπου γεννήθηκε το 1930.
Το 1947 εγκαταστάθηκε στην Αθήνα και το 1949 εγγράφηκε στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών. Το 1954 με υποτροφία του γαλλικού κράτους πήγε για ένα χρόνο στο Παρίσι. Με την επιστροφή του στην Αθήνα άρχισε να εργάζεται στο θέατρο και την διαφήμιση μέχρι το 1958 οπότε και κέρδισε υποτροφία από το ΙΚΥ για παραμονή τριών ετών στο Παρίσι. Το 1960 γνώρισε το έργο των Nouveaux Realistes και συνδέθηκε φιλικά με ορισμένα από τα μέλη της ομάδας αυτής. Την ίδια εποχή άρχισε να φτιάχνει κατασκευές από χαρτί το οποίο έκοβε από περιοδικά. Το μικρό μέγεθος όμως καθώς και η έλλειψη χρωμάτων δεν τον ικανοποιούσε κι έτσι άρχισε να χρησιμοποιεί χαρτί από αφίσες, τις οποίες έκοβε στην ειδική μηχανή των τυπογραφείων (massicot) σε μικρές λωρίδες. Το 1963 εξέθεσε ένα έργο (affiches massicotes) στο Σαλόνι των Realites Nounelles. Τον Οκτώβριο του 1964 πραγματοποιήθηκε η πρώτη ατομική του έκθεση με αφίσες στην Galerie J.
Το 1965 συμμετείχε στην Μπιεννάλε του Παρισιού. Το 1966 άρχισε να χρησιμοποιεί τις κομμένες αυτές λωρίδες χαρτιού που προερχόταν από αφίσες με τρόπο ώστε να αποτυπώνεται η ιδέα κάποιου αντικειμένου. Το 1967 εξέθεσε για πρώτη φορά στις ΗΠΑ στην Fischbach Gallery. Το 1968 δημιούργησε το πρώτο του περιβάλλον το οποίο παρουσίασε στην γκαλερί Ileana Sonnabend στις ΗΠΑ. Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του ‘70 άρχισε να χρησιμοποιεί στο έργο του ευτελή βιομηχανικά υλικά. Το 1971 στην έκθεσή του που πραγματοποιήθηκε στην γκαλερί Ileana Sonnabend δημιούργησε μια σειρά έργων με κύριο υλικό το σύρμα για κατσαρόλες (tampon Jex). Το 1972 πραγματοποιήθηκε η πρώτη του αναδρομική έκθεση στο Kunstverein στο Ανόβερο όπου παρουσιάστηκαν και πέντε μεγάλα περιβάλλοντα. Το 1973 ο Πάυλος δημιούργησε τις πρώτες του νεκρές φύσεις και πάλι από λωρίδες χαρτιού αφίσας κομμένο στην μηχανή (massicote) για την ομώνυμη έκθεση που πραγματοποιήθηκε στην Γκαλερί Ιόλας. Το 1980 η Ελλάδα αφιέρωσε στον Παύλο ολόκληρο το περίπτερό της στην Μπιεννάλε της Βενετίας όπου πραγματοποίησε μια εγκατάσταση χρησιμοποιώντας ως κύριο υλικό τις κορδέλες περιτυλίγματος (bolduc). Το 1988 πραγματοποιήθηκε στο Fondation Veranneman η έκθεση Champs-Marines (αγροί-θαλασσογραφίες) για την οποία ο Παύλος για πρώτη φορά καταπιάστηκε με την τοπιογραφία. Το 1992 οργανώθηκε αναδρομική έκθεση του Παύλου από την πόλη του Παρισιού με τίτλο «30 χρόνια χαρτιού». Το 1997 οργανώθηκε η πρώτη του αναδρομική έκθεση στην Ελλάδα από το Ίδρυμα Ιωάννου Φ. Κωστοπούλου. Από τα μέσα της δεκαετίας του ‘90 δημιούργησε έργα που είχαν ως κύριο θέμα το καλλιτεχνικό του εργαστήριο.
Σε ηλικία 85 ετών έφυγε από τη ζωή ο ζωγράφος Βαγγέλης Δημητρέας, ομότιμος καθηγητής της Σχολής Καλών Τεχνών του ΑΠΘ.
Ο Βαγγέλης Δημητρέας γεννήθηκε στο Μελίσσι Κορινθίας το 1934. Σπούδασε με υποτροφία του ΙΚΥ στην ΑΣΚΤ της Αθήνας, στο εργαστήριο του Μόραλη (1958-1963). Τα χρόνια της δικτατορίας εργάστηκε στο Παρίσι (1967-1975), όπου, παράλληλα με τη ζωγραφική, παρακολούθησε μαθήματα κοινωνιολογίας της τέχνης στη Σορβόννη και συμμετείχε, καλλιτεχνικά και πολιτικά, στις εκδηλώσεις του παρισινού Μάη του ’68.
Η πρώτη ατομική έκθεσή του στην Αθήνα έγινε το 1969 (Κέντρο Τεχνολογικών Εφαρμογών). Ακολούθησαν ατομικές και ομαδικές εκθέσεις στην Ελλάδα, τη Γαλλία και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Από τα πρώτα έργα του τον ενδιέφεραν οι εκφραστικές δυνατότητες μίας πειθαρχημένης γραφής, με αναγνωρίσιμες μορφές, αλλά χωρίς νατουραλιστικές ευκολίες. Επεξεργάστηκε το εικαστικό ιδίωμά του επιμένοντας στις αυστηρά δομημένες συνθέσεις και στην ακρίβεια του σχεδίου. Αρχικά απέφευγε το χρώμα και προτιμούσε την καθαρή γραφή του μαύρου πάνω στο άσπρο, που ταιριάζει και με το κριτικό περιεχόμενο των έργων του. Αργότερα στράφηκε προς τις τρισδιάστατες κατασκευές με διάφορα υλικά. Στην πιο πρόσφατη ζωγραφική του ασχολήθηκε με θέματα που αφορούν την ιστορική μνήμη και τις προσωπικότητες που διαμόρφωσαν το πρόσφατο παρελθόν.
Η παρουσία του δεν περιορίστηκε στην εκθεσιακή δραστηριότητά του. Η θεωρητική του κατάρτιση του επέτρεπε από παλιά να συμμετέχει σε συνέδρια με καλλιτεχνικό ή φιλοσοφικό θέμα, να δίνει διαλέξεις και να δημοσιεύει άρθρα και μελέτες σε διάφορα έντυπα. Το ενδιαφέρον του για την κοινωνική λειτουργία της τέχνης εκφράστηκε επίσης από νωρίς, με τη συμμετοχή του στην Ομάδα Τέχνης Α και αργότερα στο Κέντρο Εικαστικών Τεχνών, στην Ομάδα 4+ και στην Ομάδα για την Επικοινωνία και την Εκπαίδευση στην Τέχνη.
Δίδαξε αρχικά (1965 -1967) στο Κέντρο Τεχνολογικών Εφαρμογών (ΚΤΕ). Επιστρέφοντας από το Παρίσι, δίδαξε σχέδιο στη Σχολή Βακαλό και στην ΑΣΚΤ (1981-1985). Το 1984 εκλέχτηκε καθηγητής στη Σχολή Καλών Τεχνών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου της Θεσσαλονίκης και από το 2002 ήταν ομότιμος καθηγητής.
Φωτογραφία: αριστερά: Βαγγέλης Δημητρέας – δεξιά: Παύλος
