Πρόκειται για την πρώτη μεγάλη αναδρομική έκθεση ενός από τους σημαντικότερους εκπροσώπους του μοντερνισμού στην Ελλάδα στο δεύτερο μισό του 20ού αιώνα. Γεννημένος το 1930 στην Αθήνα, ο Κώστας Τσόκλης, μετά την ολοκλήρωση των σπουδών του, εγκαταστάθηκε το 1957 στη Ρώμη και τρία χρόνια μετά στο Παρίσι, όπου παρέμεινε μέχρι το 1985, για να επιστρέψει στη συνέχεια μόνιμα στην Ελλάδα.
Στην έκθεση παρουσιάστηκαν σε θεματικές ενότητες (Πρώτα χρόνια, Αντικείμενα, Σχέδια Αντικείμενα, Φύση, Ζωντανή Ζωγραφική) 86 ζωγραφικά έργα, κατασκευές, εγκαταστάσεις στο χώρο και βιντεοεγκαταστάσεις, που καλύπτουν ένα ευρύ χρονικό φάσμα της διαδρομής του πρωτοπόρου αυτού καλλιτέχνη, το δημιουργικό στίγμα του οποίου από τη δεκαετία του ’50 έως σήμερα είναι η διαρκής αμφισβήτηση και οι πειραματισμοί.
Στην ενότητα Πρώτα χρόνια εκτίθενται έργα (κάρβουνα και τσιμέντο σε λινάτσα) από την περίοδο των πρώτων χρόνων διαμονής του στην Ιταλία και τη Γαλλία. Τα πρώτα έργα της ενότητας αυτής είναι του 1959, χρονολογία που ο Κώστας Τσόκλης δέχεται ως αρχή της καριέρας του, στα οποία παρατηρούμε σταδιακά την κατάργηση του θέματος και τις διεργασίες για την κατάκτηση της τρίτης διάστασης. Η ενότητα Αντικείμενα επιχειρεί να δώσει μια όσο γίνεται ενδεικτικότερη εικόνα της σημαντικής περιόδου που αρχίζει το 1966 και διαρκεί μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 70΄, κατά την οποία ο Τσόκλης καθιερώνεται και πραγματοποιεί πολλές εκθέσεις στην Ευρώπη και στις Η.Π.Α. Τα εκτιθέμενα έργα εικονογραφούν τη σχέση του καλλιτέχνη με τα επίτοιχα κατασκευασμένα αντικείμενα, τα οποία διαταράσσουν τους κανόνες όρασης, χρησιμοποιώντας πολλές ευρηματικές τεχνικές, όπως την προοπτική και την οφθαλμαπάτη. Στα Σχέδια Αντικείμενα το θέμα παραμένει το ίδιο, η αναπαράσταση της αλήθειας, τα υλικά όμως είναι πιο εύθραυστα και εφήμερα (εφημερίδες, ριζόχαρτα κ.ά.), ενώ το σχέδιο παίζει σημαντικό ρόλο.
Στην ενότητα Φύση τα εκτιθέμενα έργα επανεξετάζουν τα δεδομένα της τοπιογραφίας και τη σχέση Φύσης και Τέχνης. Πραγματεύονται με ποιητικό τρόπο θέματα που έχουν να κάνουν με τη θάλασσα και την ιδιαίτερη σημασία της για την ιστορία και το συλλογικό υποσυνείδητο αυτού του λαού. Τα δένδρα είναι ένα άλλο προσφιλές θέμα του καλλιτέχνη που επανέρχεται τακτικά με ισχυρές οικολογικές προεκτάσεις, όπως στην εφήμερη εγκατάσταση Κολοσσιαία Νεκρή Φύση, που δημιουργήθηκε ειδικά για την έκθεση και παρουσιάζεται έξω από το Μουσείο. Στην ενότητα Ζωντανή Ζωγραφική, η οποία αποτελεί τη δεύτερη μετά τα Αντικείμενα σημαντική και πρωτοποριακή στιγμή του δημιουργού, παρουσιάζονται μεταξύ άλλων δύο έργα-σταθμούς, το Καμακωμένο Ψάρι και τα Πορτρέτα, που παρουσιάστηκαν στη Μπιενάλε της Βενετίας το 1986. Η αίσθηση ότι οι πίνακες κινούνται, που επιτυγχάνεται με βιντεοπροβολή σε ζωγραφισμένη επιφάνεια, δεν αφαιρεί τίποτα από τη ζωγραφικότητα των έργων, ενώ ο θεατής υποβάλλεται από τη δύναμη του μηνύματος και της εικόνας.
Επιμέλεια: Κατερίνα Κοσκινά
