Το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης πήρε την πρωτοβουλία παρουσίασης στην Ελλάδα της εθνικής συμμετοχής στην 57η Διεθνή Έκθεση Τέχνης – La Biennale di Venezia (13 Μαΐου – 26 Νοεμβρίου, 2017) με την βιντεοεγκατάσταση με τίτλο Εργαστήριο Διλημμάτων, του Γιώργου Δρίβα σε επιμέλεια του Ορέστη Ανδρεαδάκη. Το συγκεκριμένο έργο επελέγη τον Ιούνιο του 2016 ανάμεσα από 30 προτάσεις, από καλλιτεχνική επιτροπή που όρισε το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού.
Το Εργαστήριο Διλημμάτων συγκέντρωσε στο Ελληνικό Περίπτερο περισσότερους από 450.000 επισκέπτες και έλαβε πολύ θετικά σχόλια και κριτικές από τον διεθνή τύπο. Πρόκειται για μια επιβλητική βιντεοεγκατάσταση που πραγματεύεται σύγχρονα κοινωνικοπολιτικά ζητήματα και προσφέρει μια περιπατητική οπτικοακουστική εμπειρία, ενώ ταυτόχρονα υποβάλει τον επισκέπτη σε σκέψεις και διλήμματα ηθικού περιεχομένου. Το Εργαστήριο Διλημμάτων παραπέμπει στην τραγωδία του Αισχύλου «Ικέτιδες», με την οποία τίθεται για πρώτη φορά το δίλημμα μεταξύ της σωτηρίας του Ξένου και της διατήρησης της ασφάλειας του Εγχώριου. Πραγματεύεται την αγωνία, την απορία και τη σύγχυση ατόμων ή και κοινωνικών ομάδων, τα οποία καλούνται να διαχειριστούν παρόμοια διλήμματα.
Οι «Ικέτιδες», το μοναδικό σωζόμενο μέρος της χαμένης τετραλογίας του Αισχύλου «Δαναΐδες», είναι το πρώτο λογοτεχνικό κείμενο της ιστορίας που θέτει το ζήτημα της δίωξης μιας ομάδας ατόμων που αιτούνται άσυλο. Οι Ικέτιδες φεύγουν από την Αίγυπτο για να αποφύγουν το γάμο με τα πρώτα ξαδέλφια τους και φτάνουν στο Άργος, ζητώντας άσυλο από τον Βασιλιά της Πόλης. Ο Βασιλιάς αντιμετωπίζει τότε ένα δίλημμα. Αν βοηθήσει τις ξένες γυναίκες, κινδυνεύει να προκαλέσει στον λαό του αναταραχή και να οδηγηθεί σε πόλεμο με τους Αιγύπτιους, που θέλουν να πάρουν πίσω τις Ικέτιδες. Αν, όμως δεν τις βοηθήσει παραβαίνει τους θεοφύλακτους νόμους της φιλοξενίας και τις αρχές του Δικαίου και του Ανθρωπισμού, αφήνοντας τις Ικέτιδες στο έλεος των διωκτών τους.
Το Εργαστήριο Διλημμάτων επαναφέρει το δίλημμα της αρχαίας τραγωδίας μέσα από τα αποσπάσματα ενός ημιτελούς ντοκιμαντέρ για ένα επιστημονικό πείραμα που «βρέθηκαν» τυχαία μετά από χρόνια. Το πείραμα δεν ολοκληρώθηκε για άγνωστους λόγους, ωστόσο τα αποσπάσματα του ημιτελούς ντοκιμαντέρ που παρουσιάζει η βιντεοεγκατάσταση, αποκαλύπτουν σήμερα, μαζί με λεπτομέρειες του πειράματος _ τις ελπίδες του καθηγητή που το δυήυθυνε, τις ανακαλύψεις, τις διαφωνίες με τους συνεργάτες του_ και τη διαχρονικότητα τέτοιου τύπου διλημμάτων.
Η ιστορία παρουσιάζεται αποσπασματικά μέσα από πολλαπλές πηγές βίντεο και ήχου μέσα σε ένα λαβύρινθο. Πρωταγωνιστικό ρόλο στα βίντεο του έργου έχουν η καταξιωμένη ηθοποιός Charlotte Rampling και ο Γιώργος Κοτανίδης, ενώ συμμετέχουν και άλλοι γνωστοί Έλληνες ηθοποιοί όπως: οι Λάζαρος Γεωργακόπουλος, Κόρα Καρβούνη, Πολύδωρος Βογιατζής, Ρένα Κυπριώτη, Πάνης Καλοφωλιάς.
Η εθνική συμμετοχή χρηματοδοτήθηκε από το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού
Εθνικός Επίτροπος: Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (ΕΜΣΤ)
Επιμέλεια: Ορέστης Ανδρεαδάκης
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ
Συντελεστές έργου:
Παραγωγοί: Φένια Κοσοβίτσα, Ηλίας Λεδάκης, Γιώργος Δρίβας
Σχεδιαστής παραγωγής: Hλίας Λεδάκης
Διευθυντής φωτογραφίας: Κλαούντιο Μπολιβάρ G.S.C.
Μοντέρ: Χρήστος Γάκης
Ενδυματολόγος: Εύα Νάθενα
Ηχολήπτης: Γιάννης Αντύπας
Σχεδιασμός ήχου-μιξάζ: Γιώργος Ραμαντάνης DNA Lab, Λέανδρος Ντούνης
Aditional Casting: Σταύρος Ράπτης Key
Make-up Artist: Γιάννης Παμούκης
Key Hairstylist: Χρόνης Τζίμος
Κατασκευή εγκατάστασης: Στέλιος Λαμπαδάριος
Οργάνωση και διεύθυνση παραγωγής: Τάνια Ξύγκου
Επιστημονική επιμέλεια σεναρίου: Άννα Αγαπάκη
Νομική σύμβουλος του έργου: Ζωή Μαυροσκότη
Εποπτεία καλλιτεχνικού έργου: Ειρήνη Σάπκα
Ηθοποιοί: Σαρλότ Ράμπλινγκ, Γιώργος Κοτανίδης, Λάζαρος Γεωργακόπουλος, Κόρα Καρβούνη, Πολύδωρος Βογιατζής, Ρένα Κυπριώτη, Πάνης Καλοφωλιάς
Συντελεστές ΕΜΣΤ στη Βενετία και την Αθήνα
Συντονισμός έκθεσης στη Βενετία: Δάφνη Βιτάλη, Ελισάβετ Ιωαννίδη
Αρχιτεκτονική επίβλεψη στην Αθήνα: Ηρώ Νικολακέα
Οικονομικός συντονισμός: Χρήστος Πράνταλος
Τύπος και επικοινωνία: Κασσιανή Μπένου, Δέσποινα Μπαραμπούτη
Γραμματεία Διεύθυνσης: Δέσποινα Κωνσταντινίδου
Τεχνική Υποστήριξη στην Αθήνα: Τεχνική Υπηρεσία ΕΜΣΤ
Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού
Τίνα Πισχιτζή: Προϊσταμένη Διεύθυνσης Παραστατικών Τεχνών και Κινηματογράφου
Ελένη Τουμπανάκη: Προϊσταμένη του Τμήματος Κινηματογραφίας
Παραγωγή: ΕΜΣΤ, BLONDE Αudiovisual Productions, SKEPTIK Productions
ΒΙΝΤΕΟ
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ
Φωτογραφία: Anastasis Protopapas
Φωτογραφία: Anastasis Protopapas
Φωτογραφία: Anastasis Protopapas
Φωτογραφία: Anastasis Protopapas
ΔΙΕΘΝΗΣ ΤΥΠΟΣ
Η Ελλάδα δεν χάνει τον χρόνο της και δημιουργεί στο Περίπτερό της ένα αριστούργημα που αξίζει από μόνο του το εισιτήριο ολόκληρης της Μπιενάλε.
Filippomaria Pontani, Il Fatto Quotidiano, Italy
http://www.eddyburg.it/2017/08/naufraghi-da-biennale-i-migranti.html
Ο Δρίβας θέλει οι επισκέπτες του να πάρουν το χρόνο τους και να αφήσουν την αλληγορική ερμηνεία του πειράματος να αναπτυχθεί. Όποιος βιάζεται μέσα στην εγκατάσταση θα χάσει την συμμετοχή της Charlotte Rampling και πιθανότατα την κάθαρση.
Colleen Barry, Associated Press, USA
https://apnews.com/29ae6b15baa64b6bbcd033088e7400e3/Venice-Biennale-taps-artistic-angst-amid-rising-nationalism
Περίπτερα που δεν πρέπει να χάσετε όπως το Εργαστήριο Διλημμάτων του Γιώργου Δρίβα για την Ελλάδα.
Ludovico Pratesi, Artribune, Italy
http://www.artribune.com/arti-visive/arte-contemporanea/2017/05/biennale-venezia-editoriale-ludovico-pratesi/
Το Περίπτερο της Ελλάδας είναι αναμφισβήτητα και μεταξύ όλων το πιο χρήσιμο, κομψό, ισχυρό και σύνθετο που μπορείτε να δείτε σε ολόκληρη τη Μπιενάλε.
Gaia Serena Simionati, Arskey Magazine, Italy
http://preview.teknemedia.net/magazine_detail.html?mId=10180
Οι παραλληλισμοί πουμπορούν να γίνουν από αυτό το έργο είναι κοινωνικά και πολιτικά περίπλοκοι και επίκαιροι.
Shaun Badham, A-N The Artists Information Company, UK
https://www.a-n.co.uk/news/venice-2017-26-recommended-pavilions-shows-individual-works
To ελληνικό περίπτερο μεταμοσχεύει την πολιτική σε ένα «μετα-επίπεδο».
Michael Huber, Kurier, Austria
https://kurier.at/kultur/biennale-venedig-bilder-die-schimmeln-und-schreien/263.311.881
Περισσοτέρα για τον Τύπο στην ιστοσελίδα του έργου: http://laboratoryofdilemmas.gr/press/